(Ảnh tác giả ở Vạn Lý Trường Thành, năm 2001)

1. Vạn Lý Trường Thành

Vũ Đan Thành

 

Tôi đến

Badaling

Thăm Vạn Lý Trường Thành

Ngược dòng thời gian

Ngược nắng

Ngược gió

Ngược dòng người

Cuồn cuộn

Nhấp nhô

Mờ xa

Đỉnh núi

Badaling

Trước mặt tôi

Núi đồi trùng điệp

Tôi nghe như trong gió

Tiếng vó ngựa rền vang

Kỵ binh

Giáp sắt

Gươm đao

Ào ào

Máu đổ

Cỏ

Ngậm ngùi

Úa lụi

Mấy ngàn năm

Dưới chân tôi

Trường Thành Vạn Lý

Bao tráng sỹ phơi mình

Không ai biết

(Và cũng không thể nhớ)

Chỉ còn mỗi

Dấu vân tay người vợ

Men theo tường Trường Thành Vạn Lý

Ngóng tìm chồng

Trong đám thợ

Vẫn còn in.

(Chuyện xưa kể rằng, có nàng Mạnh Khương đã vượt mười ngàn dặm tìm chồng, đang bị bắt xây trường thành. Vì tuyệt vọng mà nàng đã khóc nhiều ngày đêm liền, làm cho tường thành cũng phải mủi lòng oằn mình như sụp xuống, như ngày nay)

 

 

2. Trung Hoa ký sự
   Vũ Đan Thành
   
   Tôi đi qua hơn mười tỉnh thành Trung Quốc
   Từ Côn Minh đến thủ phủ đất Thành Đô
   Núi Thạch Lâm ngàn năm đá trơ vơ
   Thiếu Lâm Tự mịt mờ nghi ngút khói
   Nhà bảo tàng Tiến hóa còn đang chờ hiện vật
   Khu bảo tồn gấu trúc ngợp bóng tre.

Từ Bắc Kinh xuôi về xuống Nam Ninh
Rẽ Yên Đài ngược lên phía bắc
Gần dòng Hắc Long Giang
Những địa danh lịch sử lừng lẫy
Vạn Lý Trường Thành, Balading ngoại ô Bắc Kinh gần đó
Di Hòa Viên tráng lệ nước hồ xanh
Cung điện Mùa hè gió riu riu gió
Cơ man nào tranh mỹ thuật đền đài.

Tử Cấm Thành cạnh Lăng Mao Chủ Tịch
Chút rùng mình nghĩ đến những sinh viên
Đàn Tế Trời ghép nên bằng từng phiến đá

Đường đến Cổng Trời ở nơi nào tôi không nhớ
Phải đi bằng cáp treo
Lăng mộ Vua Minh chìm sâu trong dưới đất
Lối đi luồn qua rễ cây hỏi đã bấy nhiêu năm
Đền Khổng Tử ba trăm năm dòng xây dựng
Họa tiết cầu kỳ với những hàng cây gỗ già tùng bách
Cách khá xa thủ đô ấy Bắc Kinh.

Nhưng tôi vẫn muốn xem cuộc sống dân tình
Trong những ngôi làng, phố phường, đồng ruộng
Ngay cạnh những khu chợ trời
Những xóm phố nghèo nép bên nhau chen chúc
Phía đằng sau những khách sạn năm sao
Tôi cũng thấy cả những người ăn mày ở những nơi đông đúc
Thấy những cánh đồng lúa mỳ bạt ngàn nhưng vắng bóng
Nửa giờ chạy xe không nhìn thấy một ai.

Những đại lộ thênh thang tám làn đường một nửa
Những vòng xoay ba bốn tầng đường hùng vĩ
Xếp tầng tầng rầm rập
Nhưng không một chiếc xe máy nào được phép đi qua
Người Trung Hoa nổi tiếng chia ra để trị
Phép dùng binh Tôn Tử cai trị lừa dối là bình thường
Những tòa nhà công sở quá dễ dàng nhận biết
Bởi những mức độ hoành tráng đến xa hoa
Ngỡ như là nền văn minh hiện đại nhất dải thiên hà.

Những người dân gặp nhau vẫn cúi đầu lặng yên vội vã
Như chẳng có gì liên quan
Bởi cuộc sống cũng ai cũng phải vội vàng
Và cái nhìn lãnh đạm
Những khu chợ trời người bán hàng nói thách như điên
Những chiếc xe buýt ngoắc vào nhau lèn người chen chúc
Có những khu ngoại ô thành phố lớn
Từng tòa nhà ba bốn chục tầng cao
Ken dày như đũa cắm
Nhưng phố phường có khi vắng lặng
Bởi người dân, công nhân viên chức
Chưa có tiền mua dọn đến nơi đây.

Tất cả những thành phố mà tôi qua
Đều thấy trang hoàng như sao sa rực rỡ
Sắc đèn màu cờ hoa và lá tung bay

Chính quyền địa phương đón khách Tây vô cùng long trọng
Có khi đón cách cơ quan hơn mười cây số
Có khi nghênh tiếp đứng hàng ngang
Cuộc sống phố phường có thể nói bình an
Bởi sự hiện diện vô vàn cảnh sát
Luôn tuần hành theo nhóm
Vung tay cất bước thẳng hàng.

Tôi cũng thấy những nhà hàng ăn
Luôn có vài cô gái xinh đứng chào ngoài cửa
Cuộc sống người dân có vẻ ít nói ít cười
Có phần như lãnh đạm
Đi trên con đường vắng lặng
Lúc gặp nhau hiếm thấy họ bắt tay vồn vã
Như Việt Nam chẳng bao giờ ôm hôn

Xã hội hài hòa kỷ cương rên siết
Chắc bởi thế nên tại các thành phố lớn
Không phải đối mặt những vấn đề vấn nạn nguy nan
Đêm hóa thành bình an phố thị.

Tôi đi nhanh như vừa xem lá, xem hoa và cỡi ngựa
Nên chẳng biết ngợi ca
Vài phẩm bình lưa thưa liệu ai nào chú ý
Viết như dòng nhật ký lúc ngang qua
Đất Trung Hoa dạo ấy nào quá xa…

 

4. Cô gái Pakistan trên đất Trung Hoa

Vũ Đan Thành

 

Ngày mới đến em líu lo như chim hót

Tôi ngỡ ngàng cặp môi em xinh

(Tôi ngỡ ngàng lạy thánh Ala)

Em bảo rằng Pakistan rất xa

Tôi nào thấy đâu có xa như em nói.

 

Cô gái Pakistan trên đất Trung Hoa

Buổi sáng nào tôi cũng nhìn về phía cầu thang từ xa

Nơi em thường đứng đợi

Rồi cùng nhau đi về phía giảng đường xa.

 

Cô gái Pakistan trên đất Trung Hoa

Rồi một chiều tháng ba

Tôi đứng đợi em dưới chân cầu thang ấy

Nói lời chia xa.

 

Cô gái Pakistan trên đất Trung Hoa

Tôi vẫn nhớ một thời đã qua

Tôi còn nhớ chiếc khăn voan em hay đội

Và

Từng

Bậc

Cầu

Thang

Tôi

Bước

Vội…

5. Thiên An Môn
   Vũ Đan Thành

   Thiên An Môn đã hai lần ta từng đến
   Bước chân qua Tử Cấm Thành
   Gió lạnh mùa đông ngấm vào áo khoác
   Một hồi nóng sực nức mồ hôi.Ta đã đến nơi này cũng vào mùa hạ nắng nôi
   Đi xuyên qua chín tòa nhà trong vòng buổi sáng
   Tòa thành đầu tiên
   Treo ảnh Mao Trạch Đông.

   Thiên An Môn đâu chỉ mỗi tòa thành như vậy
   Bên trong hoành tráng mênh mông
   Những mảng sân rồng không một bóng cây xanh.

   Từng khối đá tạc đầu rồng uốn quanh dát vàng dát bạc
   Những tòa nhà hai bên như lâu đài thành quách
   Dư chỗ cho hàng triệu lính canh gươm giáo tuốt trần.

   Đây chốn thiết triều từng mỗi buổi
   Ngai vàng còn đó
   Rồng phượng vẫn oai phong
   Tiếng tung hô một thủa vẫn vang lừng.

   Đây tề tựu các quần thần lính tráng
   Tướng binh giáp trụ hàng hàng
   Ta đi ngang qua gỗ và đá ngút ngàn bên mái ngói
   Sảnh rộng thênh thang mặc chìm gam màu đá hoa cương.

   Rồng bay cùng phượng múa
   Kia những ngai phi tần hoàng hậu
   Hoàng tử
   Công nương
   Kẻ hầu người hạ
   Giờ chỉ cho du khách an tọa chụp hình.

   Bước chân đi nghiêng ngó khắp những bức tường
   Không bóng cây xanh
   Trơ gan tuế nguyệt
   Nước Trung Hoa vĩ đại nhất chốn này.

   Thiên An Môn
   Quảng trường thôi có thể là rộng nhất
   Tử Cấm Thành chất ngất phía bên trong
   Ta mệt mỏi chỉ vì ngắm những gác tía lầu son.

   Thôi thả bước trầm ngâm đi những bước cuối cùng
   Chiếc xe buýt đã vòng lên chờ sẵn
   Mười một giờ mười lăm trưa bốn tiếng rưỡi trôi qua
   Những khối hình, những tòa nhà nguy nga và tráng lệ.

   Lịch sử Trung Hoa ướp khô trong màu đá
   Với những quảng trường kỳ vĩ muôn năm
   Ta bước đi bên những người xứ lạ
   Thấy gì trong xa hoa lừng lẫy mấy trăm năm…

 

6. Viết lại ở Di Hòa Viên
   Vũ Đan Thành 

   Di Hòa Viên
   Thâm nghiêm
   Tám trăm năm dày dặn
   Nước mặt hồ Côn Minh lung linh soi bóng
   Tháp Vạn Thọ Sơn lừng lững mây bay
   Cung điện Mùa hè chốn đây.Dài một dải hành lang mái uốn cong cong
   Nét tinh xảo trong sắc màu từng bức tranh ký họa
   Lịch sử thăng trầm thành quách
   Người đàn bà cuối cùng
   Cầm cương ghìm lịch sử.Thuyền rồng đá mấy trăm năm nằm bất động
   Thế nước vững bền ru?
   Khi chốn cung đình ngày đêm xa hoa trụy lạc
   Quan lại nhiễu nhương
   Lòng người phiêu linh ly tán.

   Lịch sử đã khắc tên
   Từ Hy Thái Hậu
   Người bàn bà góa phụ
   Thay chồng sớm lìa trần
   Chiếm đoạt ngôi cao tột đỉnh
   Cung bức cả hoàng tôn.

   Triều thần cúi mặt
   Váy phất phơ rồng bay trước mắt
   Hoàng thượng
   Vạn xuề vạn vạn xuề
   Đủng đỉnh
   Giá lâm.

   Người đàn bà khát khao cầm cương lịch sử
   Người đàn bà hoang dâm nhẫn tâm tàn độc
   Cầm tù bức hại cả con mình đẻ ra
   Dễ thường người Trung Hoa có mấy ai
   Điểm danh một hai đấng.

   Bậc quân vương
   Nước Trung Hoa cai trị bằng máu xương
   Người đàn bà trên ngai vàng
   Đế Vương chốn Di Hòa Viên nhỏ thêm chút mật ngọt
   Thánh thót truyền chỉ dụ.

   Vậy mà bá quan văn võ lăn quay
   Say sưa thần phục
   Hay nhắm mắt lại nhân cơ hội cùng hùa nhau đục khoét
   Nghiệp trăm năm hồ dễ vững như thành.

   Thế nước mong manh
   Nước dẫu lớn
   Muôn phương xâu xé
   Tám liên quân giằng co không nuốt nổi
   Trung Hoa đáng nhẽ tan mà không tan được
   Miếng da lừa khó nuốt lại khó nhai.

   Người đàn bà có một không hai
   Có tài trị quốc an dân đầy thao lược?
   Nào đâu
   Chẳng phải do đám quần thần u mê bạc nhược
   Khom lưng quỳ gối phủ phục xưng tụng đã quá quen.

   Bậc anh hào đua nhau rũ áo từ quan
   Chỉ còn lại cung đình một bầy đàn nịnh nọt
   Cung phụng bưng bê
   Hót những lời mai mái bẩm thưa
   Muôn tâu Bệ hạ.

   Di Hòa Viên
   Một chiều gió đưa là lạ
   Cung điện mùa hè nay giờ hóa một thắng cảnh danh lam
   Một chốn cung đình xa hoa vàng son ngày xưa một thuở.

   Thuyền rồng vẫn lặng im phỗng đá
   Đàn cá đáy hồ vẫn còn nhục nhã đang rúc rích ở nơi đâu
   Người đàn bà lẫy lừng lịch sử trị vì
   Từ Hy Thái Hậu
   Thiên hạ dưới chân bà dập đầu lạy tạ
   Váy rồng một thuở phất phơ.

   Các thái giám mấy trăm năm giờ đi vắng cả
   Người đàn bà đế vương hình hài gày gò già nua nhỏ thó
   Không hàng lính vác gươm đao bên cạnh
   Xúng xính hình nhân sắc tía lọng vàng đen chói đỏ.

   Trông Ngài thật quá đỗi bình thường
   Cố cung
   Một thuở
   Tụng hô…
   (Di Hòa Viên còn gọi là Cố Cung, nơi ở của các triều đại vua chúa Trung Hoa trong vòng 800 năm và kết thúc vào những năm đầu thế kỷ 19 bởi một người đàn bà có tên là Từ Hy Thái Hậu.

 

 

Facebook